Biz ýakynlaşmagy ugur edinýäris

Şu hepde, bitaraplyk ýörelgelerine we köptaraplaýyn hyzmatdaşlygy ösdürmek islegine esaslanýan Türkmenistanyň işjeň daşary syýasy ugrunyň tassyknamasy bolan möhüm halkara derejesindäki wakalara baý boldy. Esasy waka sebitiň we ÝB-niň ýurtlarynyň daşary syýasat edaralarynyň ýolbaşçylaryny Aşgabatda bir ýere jämlän “Merkezi Aziýa – Ýewropa Bileleşigi” formatyndaky 20-nji ministrler duşuşygy boldy.

Aşgabat – Merkezi Aziýa bilen Ýewropa Bileleşiginiň arasyndaky dialogyň merkezinde

Hepdäniň esasy wakasy, elbetde, 27-nji martda Aşgabatda “Merkezi Aziýa – Ýewropa Bileleşigi” formatyndaky ministrler duşuşygy boldy. Ýewropa Bileleşiginiň daşary işler we howpsuzlyk syýasaty boýunça ýokary wekili, Ýewropa Komissiýasynyň wise-prezidenti Kaýa Kallasyň, şeýle hem Türkmenistanyň, Täjigistanyň we Özbegistanyň Daşary işler ministrleriniň, Gazagystan we Gyrgyzystanyň ministrleriniň orunbasarlarynyň gatnaşmagy taraplaryň hyzmatdaşlygy ösdürmäge ýokary derejede gyzyklanýandygyny görkezýär.

Duşuşygyň dowamynda söwda-ykdysady we maýa goýum hyzmatdaşlygy, “Global Gateway” strategiýasynyň çäginde ulag we sanly aragatnaşygy giňeltmegi öz içine alýan meseleleriň giň toplumy ara alnyp maslahatlaşyldy. Türkmenistanyň Aşgabat şäherinde edara binasy ýerleşjek Merkezi Aziýada howanyň üýtgemegi bilen baglanyşykly sebitleýin tehnologiýa merkezini döretmek baradaky başlangyjyna aýratyn üns berildi. Aprel aýynda Samarkand şäherinde geçiriljek ÝB-Merkezi Aziýa sammitine taýýarlyk meselelerini gün tertibiňde möhüm bölegi boldy.

Ýeri gelende bellesek, duşuşyga gatnaşyjylar 2025-nji ýylda Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplygynyň 30 ýyllygynyň we şunuň bilen baglylykda meýilleşdirilýän çäreleriň, şol sanda Türkmenistanda geçiriljek “ÝB — Merkezi Aziýa” formatyndaky zenan ýolbaşçylarynyň forumynyň golaýlaşýandygyny bellediler.

Hepdäniň ýene bir möhüm wakasy, Türkmenistanyň Prezidenti Serdar Berdimuhamedowyň Ýewropa Bileleşiginiň daşary işler we howpsuzlyk syýasaty boýunça ýokary wekili, Ýewropa Komissiýasynyň wise-prezidenti Kaýa Kallas bilen duşuşygy boldy. Söhbetdeşligiň dowamynda taraplar ulag aragatnaşygyny ösdürmek meselelerine aýratyn üns bermek bilen ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlaryny ara alyp maslahatlaşdylar.Türkmenistanyň Prezidenti sebit hyznatdaşlary hem-de abraýly halkara guramalar bilen bilelikde “Demirgazyk — Günorta” we “Gündogar — Günbatar” ýaly geljegi uly ulag geçelgelerini işjeň ösdürýändigini belledi.

Bu geçelgeleriň Ýewraziýa yklymynyň ýurtlarynyň arasynda söwda-ykdysady gatnaşyklary giňeltmekde ygtybarly köpri boljakdygyna ynam bildirildi. Şeýle hem Türkmenistanyň durmuş-ykdysady gönükdirilen maksatnamalary, şol sanda Ýewraziýa giňişliginde ulag gatnawlaryny ösdürmek pudagynda iri taslamalaryň tapgyrlaýyn esasda amala aşyrmagyň çäginde Ýewropa Bileleşigi bilen ýakyn dialogyň alnyp barylýandygy bellenildi. Ýewropa Bileleşiginiň ýokary wekili Türkmenistanyň bu ugurdaky tagallalaryna ýokary baha berdi we ÝB-niň bu möhüm ugurda mundan beýläkki hyzmatdaşlyga taýýardygyny tassyklady.

Goňşular bilen gatnaşyklary pugtalandyrmak we baglanşygyň geografiýasyny giňeltmek

Aşgabatda geçirilen ministrler duşuşygyň çäginde Türkmenistanyň Prezidenti Serdar Berdimuhamedow Özbegistan Respublikasynyň Daşary işler ministri Bahtiýor Saidow we Täjigistan Respublikasynyň Daşary işler ministri Sirojiddin Muhriddin bilen duşuşdy. Bu duşuşyklar goňşy Merkezi Aziýa döwletleri bilen özara ynanyşmak we strategiki hyzmatdaşlyga esaslanýan gatnaşyklary ösdürmegiň ileri tutulýan ugurlaryny nygtadylar. Dürli ugurlarda ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň meseleleri, şeýle hem BMG we ÝB ýaly köptaraplaýyn gurluşlaryň arasyndaky özara gatnaşyklar ara alnyp maslahatlaşyldy.

Aşgabatda geçirilen esasy duşuşyklardan başga-da, geçen hepde beýleki möhüm halkara duşuşyklary hem boldy. Türkmenistanyň Daşary işler ministriniň orunbasary Ahmet Gurbanow Latwiýa bilen syýasy geňeşmeler geçirmek üçin Riga iş saparyny amala aşyrdy, bu ýerde söwda-ykdysady hyzmatdaşlyk meseleleri we Türkmenistanyň Bütindünýä söwda guramasyna goşulmak işinde Latwiýanyň tejribesini ulanmak mümkinçiligi ara alnyp maslahatlaşyldy.

Ýerewanda Türkmenistan bilen Ermenistanyň arasyndaky Ykdysady hyzmatdaşlyk boýunça hökümentara toparynyň mejlisi geçirildi. Bu bolsa söwda-ykdysady, ýangyç-energetika, medeni-ynsanperwer ugurlardaky hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmek islegini görkezýär.

Parlamentara dostluk toparlarynyň Russiýaly kärdeşleri bilen wideoaragatnaşyk ulgamy arkaly duşuşygy hem geçirildi, bu ikitaraplaýyn gatnaşyklary pugtalandyrmakda parlamentara dialogyň möhümdigini görkezýär. Türkmenistanyň Mejlisiniň wekilleri Brýussel şäherindäki Ýewropa Parlamentinde “Parahatçylygy we ynanyşmagy berkitmekde bitaraplygyň orny” atly ýörite mejlisine gatnaşdylar.

Türkmenistanyň Daşary işler Ministri Raşid Meredow halkara maslahatyna gatnaşmak üçin Aşgabat şäherine gelen Eýran Yslam Respublikasynyň Ýol we şäher gurluşyk ministri bilen duşuşyk geçirdi. Bu bolsa köptaraplaýyn hyzmatdaşlyk meselelerinde Eýran Yslam Respublikasy bilen köptaraplaýyn dialogyň dowam etdirilýändigini görkezýär.

Üns merkezinde – Parahatçylyk we ynanyşmak ýyly we ynsanperwerlik ugry

Şu hepdede BMG-niň Ilat Gaznasynyň (UNFPA) ýurt boýunça täze direktory Çinwe Ogbonna bilen ýokary derejeli duşuşyklaryň birnäçesi geçirildi. Reproduktiw we enäniň saglygyny gowulandyrmak, gender deňligini öňe ilerletmek we ýaşlar bilen işlemek boýunça bilelikdäki işleriň esasy ugurlary ara alnyp maslahatlaşyldy. Munuň özi Türkmenistanyň BMG-niň Durnukly ösüş maksatlaryna ygrarlydygyny görkezýär.

Diňe hepdäniň däl, tutuş mart aýynyň iň möhüm wakasy 29-njy martda Arkadag şäherinde geçiriljek “Parahatçylyk we ynanyşmak ýyly: çagalaryň bähbidine halkara işini ösdürmek” atly halkara maslahaty bolar. Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasy tarapyndan gurnalan bu maslahat Türkmenistanyň ynsanperwerlik ulgamynda ileri tutýan ugurlaryny, şol sanda eneligi we çagalygy goldamak we bu ugurda halkara hyzmatdaşlygyny ösdürmek islegini görkezýär.

Forumyň gün tertibi saglygy goraýyş we çagalara lukmançylyk kömegi bermek ýaly mowzuklary öz içine alýar; çagalara we ýetginjeklere bilim hyzmatlaryny üpjün etmek; howanyň üýtgemegi we çagalar.

Duşuşyklaryň we hepdäniň wakalarynyň ýokary derejesi, olaryň gün tertibi ýurduň sebit we halkara hyzmatdaşlygyna işjeň gatnaşmak, söwda-ykdysady gatnaşyklary ösdürmek, şeýle hem durnukly ösüş we ynsanperwerlik ugry bilen baglanyşykly meseleleri çözmek islegini tassyklaýar.

ORIENT

Foto: orient.tm