Parahatçylygyň kepiline 80 ýyl | Aşgabat we BMG 2030-njy ýyla çenli hyzmatdaşlygyň strategiýasyny berkitdiler
25.10.2025 | 05:25 |23-nji oktýabrda Türkmenistanyň DIM-niň Halkara gatnaşyklary institutynda Birleşen Milletler Guramasynyň döredilmeginiň 80 ýyllygyna bagyşlanan maslahat geçirildi. Çärä Türkmenistanyň degişli ministrlikleriniň we pudak edaralarynyň ýolbaşçylary, diplomatik missiýalaryň we BMG-niň wekilhanalarynyň ýolbaşçylary şeýle hem professor-mugallymlar we talyplar gatnaşdy.

Bitaraplyk we ynanyşmak strategiýasy
Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri Raşid Meredow öz çykyşynda 80 ýyl bäri halkara parahatçylygynyň we howpsuzlygynyň kepili bolup gelýän BMG bilen ýurduň strategik hyzmatdaşlygyny pugtalandyrmaga bolan üýtgewsiz ygrarlylygyny nygtady.

Çykyşlarda Türkmenistanyň Prezidenti Serdar Berdimuhamedowyň BMG-niň Baş Assambleýasynyň sessiýalarynda öňe süren başlangyçlarynyň ählumumy çagyryşlara çuňňur düşünilmegini beýan edýändigi we Guramanyň ornuny pugtalandyrmaga gönükdirilendigi bellenildi.
Parahatçylyk we ynanyşmak konsepsiýasyny öňe sürmek, halkara hukugyny berkitmek we deňize çykalgasy bolmadyk ösüp barýan ýurtlary goldamak meselelerine aýratyn üns berildi. Şu nukdaýnazardan Baş Assambleýanyň “Awaza syýasy Jarnamasy” atly Kararnamasynyň kabul edilmegi köptaraplaýyn diplomatiýanyň möhüm üstünligi bolandygy nygtaldy.

Türkmenistan BMG-niň 192 sany halkara konwensiýasyna gatnaşyjysydyr we 2005-nji ýyldan bäri BMG-niň ulgamy bilen hyzmatdaşlykda umumy bahasy 545 million ABŞ dollaryndan gowrak bolan 566-dan gowrak milli we sebitleýin taslamalary durmuşa geçirdi.
Ykdysadyýet we DÖM: Netijeler we mümkinçilikler
Degişli ministrlikleriň ýolbaşçylary we BMG-niň agentlikleriniň wekilleri (BMGÖM-niň, ÝUNISEF-niň, BMG-niň Ilat gaznasynyň, BSGG-niň we BMG-niň Merkezi Aziýa üçin öňüni alyş diplomatiýasy boýunça Sebit merkeziniň wekilleri) netijeli hyzmatdaşlyk barada hasabatlar bilen çykyş etdiler. Olaryň arasyndaky esasy ugurlar:

Maliýe we ykdysadyýet. Maliýe we ykdysadyýet ministri Mämmetguly Astanagulow BMGÖM bilen bilelikde durnukly ykdysadyýeti diwersifikasiýalaşdyrmaga, sanly tehnologiýalary DÖM-i durmuşa geçirmek üçin uýgunlaşdyrmaga we BSG-a goşulmak üçin milli mümkinçilikleri ýokarlandyrmaga gönükdirilen iki taslamanyň (jemi bahasy 399 müň dollardan gowrak) durmuşa geçirilýändigi barada habar berdi.

Saglygy goraýyş. Ministri Myrat Mämmedow ÝUNISEF we BMG-niň Ilat gaznasy bilen strategik hyzmatdaşlygy, şol sanda täzelenen milli immunizasiýa tertibiniň tassyklanylmagyny (alty walentli sanjymyň girizilmegi) we reproduktiw saglygyň ösüşine berilýän goldawy belledi.

Öňüni alyş diplomatiýasy. BMG-niň Merkezi Aziýa üçin öňüni alyş diplomatiýasy boýunça Sebit merkezi (UNRCCA) bilen hyzmatdaşlygyň sebitde parahatçylyk we ynanyşmak ýagdaýyny berkitmekdäki möhüm orny bellenildi.
Täze strategiki tapgyr
Maslahata gatnaşyjylar BMG-niň 80 ýyllygynyň diňe bir möhüm sene däl-de, eýsem, parahatçylyk, ynanyşmak we hyzmatdaşlyk ýörelgelerine bolan ygrarlylygy tassyklamak üçin ýene-de bir mümkinçilik bolup hyzmat edýändigini nygtadylar.

Maslahatdan soňra, Türkmenistanyň Hökümetiniň we Birleşen Milletler Guramasynyň arasynda durnukly ösüş ugrunda 2026–2030-njy ýyllar üçin hyzmatdaşlygyň Çarçuwaly maksatnamasyna dabaraly ýagdaýda gol çekildi. Munuň özi maslahatyň ajaýyp jemlemesine we Türkmenistanyň ählumumy gün tertibine uzak möhletleýin ygrarlylygynyň nyşanyna öwrüldi.

Geljek bäş ýylyň dowamynda hyzmatdaşlygyň strategik ileri tutulýan ugurlaryny kesgitleýän bu resminama, netijeleri jemlemekden Türkmenistan bilen BMG-niň arasyndaky hyzmatdaşlygyň täze, işjeň tapgyryna geçmegi alamatlandyrýar.
ORIENT