Biz ýakynlaşmagy ugur edinýäris

“Ussatlar şäheri” - şol bir at bilen halk senetleri we seýrek we adaty bolmadyk hünärleriň taryhy barada gürrüň berýän sergi 29-njy sentýabrda Aşgabatdaky A.S.Puşkin adyndaky türkmen-rus mekdebinde geçirildi. Seminarlar şertli bölünen bäş zonada ýerleşdi - bu ýerde iň oňat suratkeşler, dizaýnerler, keramikaçylar we halk we amaly sungatyň beýleki ugurlarynyň wekilleri üstünlikleriniň syrlaryny çagalar bilen paýlaşdylar.

Başlangyç synp okuwçylarynyň 600-e golaýy ussatlar şäherine baryp, ýurduň iň zehinli döredijilik adamlarynyň öz eserlerini nädip döredýändiklerini görüp bildiler. Ussatlaryň halaýan senetlerini tapmagynyň aýdyň durmuş mysallary çagalary sungat we döredijilik dünýäsine çeker we dünýäni has owadan etmek islär.

Amatly mekdep howlusynda hakyky senetçiler şäheri ýerleşýär. Çagalar ussahanalara baryp, döredijilik hünärleri bilen tanyşdylar we öz elleri bilen gözellik döredýän adamlar bilen aragatnaşyk sakladylar.

Türkmen haly dokamak pawiliony ajaýyp halylarynyň açyk reňkleri bilen hemmeleri özüne çekdi. Bu ýerde halyçylaryň ýüň ýüplügiň düwünlerini dyrnaklamak we düzetmek üçin ulanylýan gural daragyň sesi eşidilýär. Dokma bölüminde senetçi Mährijemal Durdyýewa obasynyň aýal-gyzlarynyň dünýä belli türkmen halylaryny nähili dokaýandyklaryny görkezýär. Ol kärdeşi Maýsa Öwezowa bilen Lebap sebitinden gelip, özleri bilen haly we kilimleri - gaty meşhur tekiz halylary getirdi.

Sergi gollanmasy sungat tankytçysy Täjigül Gurbanowa boldy. Çagalar onuň halk döredijiliginde we senetçiligindäki gadymy tendensiýalar baradaky haýran galdyryjy hekaýalaryny diňlediler. Göçme manyda aýsak, şu güne çenli saklanyp galan gadymy senetler baradaky ajaýyp ertekileri we rowaýatlary we dizaýn başarnyklarynyň täze we moda görnüşleriniň nähili peýda bolandygy baradaky häzirki zaman hekaýalary bilen çagalary “jadylady”. Çagalar dürli soraglar berdiler we ajaýyp hekaýatçydan we syýahatçydan alan maglumatlarynyň hemmesini höwes bilen özleşdirdiler.

Indiki bölümde küýzegärlerdi - Türkmenabat şäherinden keramikaçy Ruslan Rejepow we Aşgabat "Keramika" studiýasynyň ussatlary bardy. Bu çadyr iň köp işleýän bolsa gerek. Çagalar palçyk işine taýyn küýzegär tigirinde nädip “janlanýar” we täsin keramiki eserleriň peýda bolandygyny öwrendiler. "Palçykdan owadan önüm öndürmek nähili agyr iş boldy!" - diýip, mekdep okuwçylarynyň biri gezelenç wagtynda duýgularyny paýlaşdy.

“Agaç oýmak” ussahanasy hem “doly jaý”. Çagalaryň köpüsi ussanyň agaç bilen nähili işleýändigini we ajaýyp eserleri döredýändigini ilkinji gezek gördüler. Mugallym Maksat Şyhyýew we okuwçysy Guwanç Hiwaliýew Garagaldan bu sergä ýörite geldiler. Çagalara özboluşly eserlerini görkezdiler we şu günki şeýle seýrek hünäre gelmekleri hakda gürrüň berdiler.

Gapyda Gyzyl-Arwatdan Ajap Annamanowa bar, ol hem oýma bilen meşgullanýar, ýöne onuň materialy guradylan kädidir. Mekdep okuwçylary suratkeşiň mämişi miwesinden ýasalan ajaýyp eserlerine haýran galmak bilen, gözlerinde ýalpyldawuk bilen seretdiler. Onuň reňkli çykyşy hiç kime biperwaý galmady. Belki, ýigitleriň biri geljekde bu ajaýyp hünäri özleşdirmek we “dünýäniň bezegine” goşant goşmak islär.

Şaý-sepler ussahanasynda kümüş şaý-sepleriň dizaýneri, Türkmenabat şäherinden gelen myhman Leýla Seýidowa bar. Ol özüne çekiji eserlerini etnik stilde hödürledi. Golaýda Daşaguzly zergär Hemra Ataşow we ýaş mis ussasy Oleg Preobraženskiý bardy. Olaryň hersinde hünäri saýlamagy we işine tükeniksiz söýgi hakda köp gyzykly hekaýalar bar. Çagalara özboluşly şaý-sepleri döretmek üçin pikirleri nireden alýandyklaryny we gözegçiliksiz hyýalyň ussanyň elindäki guraly nädip “dolandyrýandygyny” aýtdylar we netijede kaşaň şaý-sepleri döretdiler.

Başga bir meýdança hem mekdep okuwçylaryny “baglady”. Adaty döredijilik ugurlary bilen bir hatarda sergi häzirki zaman we örän meşhur dizaýn güýmenjelerini hem hödürledi. Epoksi rezin önümleriniň awtory Maýa Jeparowa öz kärine nädip gelendigi barada gürrüň berdi – onuň özboluşly şaý-sepleri we öý bezegi önümleri has çylşyrymlydy. Beýleki bir dizaýner, Aýjemal Rejepowa polimer toýundan üýtgeşik şaý-sepleri döredýär, ajaýyp şaý-sepler kolleksiýalaryna “ösen” isegli ýaşlaryň arasynda isleg bildirilýär.

Şeýle hem, çagalar Jeren Gurbanowanyň reňklenen aýna sagadyna haýran galdylar - dizaýner, aýna sagadynyň düýbünde tegmilli aýna tehnikasyny ulanyp, çotga bilen türkmenleriň milli keşdeleriniň nagyşlaryny ussatlyk bilen ýerleşdirdi.

Çagalar sergi gutaranyndan soň hem uzak wagtlap gitmediler. Halaýan ussahanalaryna gaýta-gaýta gaýdyp geldiler we suratkeşler we dizaýnerler bilen aragatnaşyk saklamagy we eserlerine haýran galmagy dowam etdirdiler. “Ussatlar şäheri” çagalaryň ýüreginde ýatdan çykmajak täsirleri galdyrdy belki bu, olaryň käbirlerine geljekki hünäri saýlamaga kömek eder.

ORIENT news

Foto: orient.tm