Biz ýakynlaşmagy ugur edinýäris

Geçen hepde (13–19-njy sentýabrda) Hytaý dünýä syýasatyna işjeň gatnaşdy: ABŞ bilen gepleşikler geçirildi, ykdysady ösüş baradaky maglumatlar çap edildi, DIM-niň ýolbaşçysy birnäçe saparlary amala aşyrdy, Pekinde bolsa uly goranyş forumy geçirildi.

1. Hytaý-amerikan gatnaşyklary: gepleşikler we ylalaşyklar

19-njy sentýabrda Hytaý Halk Respublikasynyň Başlygy Si Szinpin we ABŞ-nyň prezidenti Donald Tramp “pragmatiki we konstruktiw” telefon gepleşiklerini geçirdiler. Mundan öň Madrid şäherinde geçirilen ykdysady gepleşiklerde taraplar TikTok bilen bagly meseleleri çözmek boýunça möhüm ylalaşyga geldiler. Ylalaşyklar ABŞ-daky ulanyjy maglumatlarynyň ygtybarly dolandyrylyşy we algoritmleriň ygtyýarnamalaşdyrylmagy ýaly usullary öz içine alýar. Hytaý hökümeti degişli tehnologiýa eksporty bilen bagly meselelerine hereket edýän kanunçylyga laýyklykda sereder we tassyklar.

2. Hytaýyň ykdysadyýeti: kynçylyklara garamazdan durnukly ösüş

Milli statistika býurosynyň maglumatlaryna görä, awgustda Hytaýyň ykdysadyýeti daşarky we içerki kynçylyklara (daşarky isleg, emläk bazaryndaky düzedişler we käbir pudaklardaky içerki islegiň ýetmezçiligi ýaly) garamazdan durnukly ösüş görkezdi. Has güýçli görkezijiler ýokary tehnologiýaly önümçilikde we sanly hyzmatlarda boldy, iş bilen üpjünçilik durnuklylygyna eýe boldy. Has işjeň salgyt-býujet we pul-karz syýasaty gurluşlaýyn özgertmelere we durnukly ösüşe bolan ynamyň berkemegine ýardam etdi.

3. Söwda-ykdysady ösüşi: Hytaý we ASEAN

Hytaý we ASEAN eýýäm bäş ýyl yzly-yzyna iň iri söwda hyzmatdaşlary bolup galýar. 17-nji sentýabrda Hytaýyň wise-prezidenti Han Çžen Nanninde geçirilen China-ASEAN EXPO sergisinde hyzmatdaşlyk tekliplerini beýan edip, sebitleýin açyklygyň çaltlaşdyrylmagyna, önümçilik zynjyrlarynyň integrasiýasyna we ösüş tapgyryndaky pudaklarda hyzmatdaşlygyň giňeldilmegine çagyrdy. Hytaý-ASEAN Erkin Söwda Zolagynyň (CAFTA) 3.0 wersiýasy boýunça gepleşikler tamamlandy, protokolyň şu ýylyň dowamynda gol çekilmegine garaşylýar.

4. Diplomatiýa: DIM-niň ýolbaşçysy Wan Iniň işjeň hepdesi

Hytaýyň daşary işler ministri Wan I 12–16-njy sentýabr aralygynda Awstriýa, Sloweniýa we Polşa sapary amala aşyrdy, soňra bolsa 17–18-nji sentýabrda Pekinde Kambojanyň we Günorta Koreýanyň daşary işler ministrlerini kabul etdi. Ýewropa saparynyň dowamynda ol her bir ýurt bilen dürli ugurlarda gatnaşyklary güýçlendirdi. Öz çykyşlarynda Wan I Ukrainadaky ýagdaý boýunça Hytaýyň garaýyşyny tassyklap, urşa garşy we parahatçylykly gepleşikleriň tarapdarydygyny aýtdy. Pekinde Kamboja bilen hyzmatdaşlygyň giňeldilmegi we Günorta Koreýa bilen hereketleriň utgaşdyrylmagy ara alnyp maslahatlaşyldy.

5. Pekin forumy “Sýanşan”: global howpsuzlygy we Taýwan

17–19-njy sentýabrda Pekinde 12-nji “Sýanşan” forumy bolup, oňa 100-den gowrak ýurtdan harby wekiller gatnaşdy. Hytaýyň goranmak ministri Dun Szýun has berk jebislige we adalatly global howpsuzlyk ulgamynyň döredilmegine çagyrdy. Ol aýratyn Taýwan meselesine üns berip, onuň Hytaýyň düzümine gaýtarylmagynyň uruşdan soňky halkara tertibiniň aýrylmaz bölegidigini belledi. Dun Szýun Hytaý Halk Azat ediş goşunynyň milli bitewüligi goramaga we “Taýwanyň garaşsyzlygyny” goýbermezlige ýeterlik güýje eýedigini aýtdy. Forumyň çäklerinde Gaza sektory baradaky jedeller hem üns merkezinde boldy.

ORIENT

Foto: Unsplash