Türkmenistan adam söwdasyna garşy göreşmek üçin täze milli meýilnamanyň üstünde işleýär
25.03.2023 | 00:58 |BMG-nyň Aşgabat şäherindäki binasynda 2023-2025-nji ýyllar üçin adam söwdasyna garşy göreş boýunça Milli hereket meýilnamasynyň (MHM) işlenip düzülmegi barada iş maslahaty geçirildi.
Bu çäre BMG-niň Neşe serişdelerine we jenaýatlara garşy göreşmek baradaky Müdirliginiň (UNODC) Merkezi Aziýa boýunça sebit bölümi, USAID-iň “Merkezi Aziýada howpsuz göçüş” we “Döwlet dolandyryşyny kämilleşdirmäge ýardam” maksatnamalary tarapyndan gurnaldy. Ara alyp maslahatlaşmalara Milli tehniki iş toparynyň bilermenleri, dürli döwlet edaralarynyň we pudak edaralarynyň wekilleri, şeýle hem Türkmenistandaky raýat jemgyýetçilik guramalary gatnaşdy.
Çäräni UNODC maksatnamasynyň milli utgaşdyryjysy Çary Ataew açyp, ol Türkmenistanyň adam söwdasyna, migrantlaryň ýurduň çägine bikanun getirilmegine we daşyna çykarylmagyna garşy gönükdirilen birnäçe konwensiýa goşulmagynyň möhümdigini belledi.
IOM wekilhanasynyň ýolbaşçysy Timur Dosmamedow öz çykyşynda geçen MHM-yň möhüm ugurlaryna ünsi çekdi we häzirki meýilnamany adam söwdasyna garşy göreşmek üçin bilelikdäki gural hökmünde ara alyp maslahatlaşmagyň möhümdigini aýtdy.
Soňra wideoaragatnaşyk arkaly USAID-iň Merkezi Aziýa boýunça ýolbaşçysy Eleonor Walentaýn çykyş etdi. Ol adam söwdasyny umumy ösüşe päsgel berýän esasy faktor bolan transmilli jenaýatyň bir görnüşi diýip atlandyrmak bilen, meseläni çözmäge toplumlaýyn çemeleşmegiň we häzirki hereket ulgamyny kämilleşdirmegiň zerurdygyny aýtdy.
UNODC maksatnamasynyň milli utgaşdyryjysy Çary Ataew ORIENT bilen geçirilen söhbetdeşlikde: "Adam söwdasyna garşy göreşmek üçin çynlakaý mesele bilen ýüzbe-ýüz bolýarys, bu meseläni çözmekde köptaraplaýyn formaty göz öňünde tutýan resminamany ara alyp maslahatlaşýarys" - diýdi. Adam söwdasynyň pidalaryna öz wagtynda goldaw bermek, bu ýagdaýda bolup biläýjek ejiz toparlary kesgitlemek arkaly jenaýatyň öňüni almak üçin häkimiýetler, hökümet sektory, jemgyýetçilik guramalary bilen özara gatnaşyklary berkitmek biziň esasy maksadymyzdyr.
Duşuşykda Baş prokuraturanyň, Döwlet migrasiýa gullugynyň we Içeri işler ministrliginiň wekilleri çykyş edip, çärä gatnaşyjylary Türkmenistanyň "Adam söwdasyna garşy göreş hakynda" kanunyny we beýleki kadalaşdyryjy hukuk namalaryny kämilleşdirmek boýunça alnyp barylýan işler bilen tanyşdyrdylar.
Kazyýet statistikasyna görä, 2019-njy ýylda göz öňünde tutulan ähli işleriň umumy sanyndan bu mesele boýunça görkezijiler 0,03%, 2020-nji ýyl üçin - 0.021%, 2021-2022-nji ýyllar üçin - nola deňdir. Adam söwdasyna garşy göreş iki esasy ugurda alnyp barylýar:
− Öňüni almak: orta we ýokary okuw mekdepleriniň okuwçylary we talyplary bilen daşary ýurtlarda okuw ýa-da iş, nikalaşmak barada nätanyş adamlaryň tekliplerini ret etmek boýunça maglumat kampaniýalarynyň üsti bilen söhbetdeşlik geçirmek arkaly.
− Göreşmek: adam söwdasy bilen meşgullanýan jenaýat guramalaryny ýüze çykarmak arkaly.
“Ýenme” jemgyýetçilik guramasynyň ýolbaşçysy Gulya Çörekliýewa: “Ýurdumyzyň paýtagtynda we sebitlerinde gije-gündiz telefon liniýalary raýatlara daşary ýurtlarda garaşyp biljek töwekgelçilikleri barada islendik mesele boýunça maslahat almaga mümkinçilik berýär” – diýip belledi.
Täze Milli hereket meýilnamasy adam söwdasyna garşy göreş ulgamyny kämilleşdirmäge gönükdirilendir.
“Ozalky MHM-yň ähmiýetine baha berdik. Öňki çäreler hem täze meýilnama geçiriler, ýöne degişli düzedişler bilen doldurylar” – diýip, Çary Ataew aýtdy.
Artur PETROSÝANS