Geljek üçin işler, 2025-nji ýylyň ýanwar-maý aýlarynda Türkmenistanyň maksatnamalaýyn görkezijileri we üstünlikleri
05.06.2025 | 01:38 |Aşgabat, 4-nji iýun | ORIENT. Prezident Serdar Berdimuhamedow 2025-nji ýylyň ýanwar-maý aýlaryndaky işleriň netijelerini gözden geçirmek üçin onlaýn hökümet ýygnagyny geçirdi.
Prezident Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly Ministrler Kabinetiniň mejlisini geçirdi. Onda 2025-nji ýylyň ýanwar – maý aýlarynda alnyp barlan işleriň jemlerine garaldy.
Mejlisiň Başlygy Dünýägözel Gulmanowa kanunçylygy döwrüň talaplaryna laýyk getirmegiň çäklerinde alnyp barylýan işler barada maglumat berdi. Hasabat döwründe Türkmenistanyň Kanunlarynyň 8-si kabul edildi. Şolaryň hatarynda Türkmenistanyň kazyýet edaralarynyň işini kämilleşdirmek we Ýük markalary hakynda halkara Konwensiýasyna degişli Teswirnama goşulmak bilen bagly kanunlar bar.
Jenaýat, Arbitraž, maşgala we zähmet gatnaşyklary, salgytlar, awtomobil ulagy, migrasiýa bilen baglanyşykly hereket edýän kanunlara degişli üýtgetmeler we goşmaçalar girizildi. Häzirki wagtda adam hukuklaryny goramak, intellektual eýeçiligi ösdürmek, wirtual aktiwler, ýurduň Bitaraplygynyň 30 ýyllygy mynasybetli ýubileý medalyny döretmek bilen baglanyşykly täze Kanunlaryň taslamalaryny taýýarlamak boýunça işler alnyp barylýar.
Bäş aýyň dowamynda daşary ýurt döwletleriniň ilçilerinden ynanç hatlarynyň 6-sy kabul edildi, dünýä döwletleriniň parlamentleriniň we halkara guramalarynyň wekilleri bilen duşuşyklaryň 30-sy geçirildi. Parlamentarilar okuw maslahatlarynyň 48-sine gatnaşdyl we halkara tejribäni öwrenmek maksady bilen daşary ýurtlara iş saparlarynyň 17-si amala aşyryldy.
Wise-premýer Hojamyrat Geldimyradow makroykdysady görkezijiler barada hasabat berdi:
Jemi içerki önüm 6,3% artdy. Iň ýokary ösüş depgini – ulag we aragatnaşyk pudagynda (10,8%), söwdada (9,9%), hyzmatlar ulgamynda (8,6%) we oba hojalygynda (4%) gazanyldy.
Ösüş depgini senagat pudagynda 0,8%, gurluşykda – 4,7% deň boldy. Jemi öndürilen önümiň möçberi 9,7%, bölek satuw haryt dolanyşygy – 12,5%; daşary söwda dolanyşygy – 5,4% ýokarlandy.
Döwlet býujetiniň girdeji bölegi 101,2%, çykdajy bölegi 97,6% ýerine ýetirildi. Ortaça aýlyk zähmet haky, 11,4% ýokarlandy. Zähmet haklary, pensiýalar, döwlet kömek pullary we talyp haklary öz wagtynda maliýeleşdirildi.
Oba milli maksatnamasy bilen bilelikde maýa goýumlaryň möçberi 16,3% ýokarlandy.
Wise-premýer Batyr Amanow nebitgaz pudagy barada hasabat berdi: “Türkmennebit” döwlet konserni nebiti çykarmagyň meýilnamasy 109% ýerine ýetirdi.
Benzin, dizel ýangyjyny we çalgy ýaglaryny öndürmegiň meýilnamasy 101%-den 121%-e çenli deň boldy. Suwuklandyrylan gazy we ugurdaş gazy çykarmagyň meýilnamasy degişlilikde 2,2% we 2,5% deň boldy.
Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary Tahally Atahallyýew suw hojalygynda (140,2%) we pagta senagatynda (121,6%) aýratyn netijeler bilen oba hojalyk pudagynda ösüş depginiň 13%-e deň bolandygyny belledi.
Maýa goýum serişdelerini özleşdirmegiň meýilnamasy 311,8% ýerine ýetirildi. Welaýatlarda bugdaý oragyna başlanyldy, gowaça, gök-bakja ekinlere ideg etmek boýunça işler işjeň ýagdaýda alnyp barylýar. Pileçiler tarapyndan 2 müň 100 tonnadan gowrak pile öndürildi – bu ugurda bellenen şertnamalaýyn borçnama üstünlikli berjaý edildi.
Wise-premýer Baýmyrat Annamämmedow gurluşyk we senagat toplumy barada hasabat berdi: meýilnama 109% berjaý edildi.
Senagat we gurluşyk önümçiligi ministrligi (114,8%), Gurluşyk we binagärlik ministrligi (113,4%), Energetika ministrligi (108,8%), “Türkmenhimiýa” döwlet konserni (105,6%), Awtomobil ýollarynyň gurluşygyny dolandyrmak baradaky döwlet agentligi (104,8%) we Aşgabat şäheriniň häkimligi boýunça (111,8%) ýokary görkezijiler gazanyldy.
Bu maglumatlar infrastrukturanyň we önümçilik maksatnamalarynyň durnukly ösüşini görkezýär.
Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary Bahar Seýidowa medeniýet ulgamy boýunça hasabat berdi: Garaşsyzlygynyň 34 ýyllyk baýramy mynasybetli guramaçylyk toparynyň birinji mejlisi geçirildi, aýdym-saz bäsleşikleri, festiwallar, sergiler we halkara medeni forumlar guraldy.
Türkmen wekiliýeti ýadygärliklere zyýarat etmek maksady bilen, Eýranda saparda boldy. Şeýle hem kitaphanalar, muzeýler, neşirýat gullugy, “Türkmenfilm” kinostudiýasy, KHBS tarapyndan ýerine ýetirilen işler barada hasabat berildi.
Wise-premýer Baýramgül Orazdurdyýewa bilim, ylym we saglygy goraýyş ulgamlaryndaky ösüşler barada hasabat berdi. Mekdep okuwçylary, talyplar halkara olimpiadalarda jemi 711 medal gazandylar. Innowasion okuw usullary girizilýär, halkara hyzmatdaşlygy giňeldilýär we aspirantlaryň we doktorantlaryň köpelýär.
Lukmançylykda öňdebaryjy tehnologiýalar ulanylýar we howandarlyga mätäç çagalara haýyr-sahawat kömegi berilýär. Türkmen-german forumy, Immunizasiýa hepdeligi we Bütindünýä Saglygy Goraýyş Guramasynda Türkmenistanyň güni geçirildi.
Türgenler halkara ýaryşlarynda jemi 349 medala mynasyp boldular. Bütindünýä saglyk güni mynasybetli köpçülikleýin welosipedli ýörişler we sportuň milli göreş boýunça halkara ýaryşy guramaçylykly geçirildi.
Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri Raşid Meredow bäş aýyň dowamynda sanly ulgam arkaly dürli derejedäki duşuşyklaryň 293-si geçirilendigini we halkara gatnaşyklarynyň şertnamalaýyn-hukuk binýadynyň üstüni ýetirýän 73 resminama gol çekilendigini belledi.
2025-nji ýylyň 1-2-nji iýunynda Prezident Serdar Berdimuhamedowyň Mongoliýa sapary üstünlikli geçirildi. Döwlet Baştutany ýylyň başyndan bäri Özbegistana, Russiýa, “Gazagystana, Ýaponiýa şeýle hem Mongoliýa saparyny amala aşyrdy. Gruziýanyň Premýer-ministri we Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň Baş sekretary Türkmenistana sapar bilen geldi.
Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Ulag we kommunikasiýalar agentliginiň Baş direktory Mämmethan Çakyýew gözegçilik edýän ulgamynyň ösüş depgini barada hasabat berdi – 115,3% deň boldy.
Ýük daşamagyň meýilnamasy 3,4%, ýolagçy gatnatmagyň meýilnamasy 2% ýerine ýetirildi. “Türkmendemirýollary” agentligi boýunça ýerine ýetirilen hyzmatlaryň ösüş depgini – 4,6%, “Türkmenawtoulaglary” agentligi boýunça – 10%, “Türkmenhowaýollary” agentligi boýunça – 20,5%, “Türkmendeňizderýaýollary” agentligi boýunça – 13,4%, “Türkmenaragatnaşyk” agentligi boýunça – 20,8% ýokarlandy.
Prezident Serdar Berdimuhamedow hasabatlary diňledi we wise-premýerlere meýilnamalaryň ýokary derejede ýerine ýetirilmegini üpjün etmegi tabşyrdy. Şeýle hem döwlet Baştutany ussat pileçileri zähmet üstünligi bilen tüýs ýürekden gutlady. Olar Watan harmanyna 2100 tonnadan gowrak pile tabşyryp, şertnamalaýyn borçnamalaryny üstünlikli ýerine ýetirdiler.
Döwlet baştutany söwda we ykdysady gatnaşyklaryň üstünlikli ösdürilýändigini belledi we Ykdysady hyzmatdaşlyk boýunça hökümetara türkmen-rus toparynyň türkmen böleginiň täze düzümini tassyklady.
Prezident 6-njy, 7-nji, 8-nji iýunda Gurban baýramynyň bellenilip geçiljekdigini, bu mukaddes baýramyň gadymdan gelýän medeni-ruhy mirasy, däp-dessurlary özünde jemleýändigini aýtdy we ýurduň ähli raýatlaryna saglyk we abadançylyk arzuw etdi.