Biz ýakynlaşmagy ugur edinýäris

Maý aýynyň baýramçylygyň öň ýanyndaky agşam, Türkmenistanyň Magtymguly adyndaky milli sazly drama teatryda ýörite konsert geçirildi. Ol möhüm senä – Beýik Watançylyk urşunda gazanylan Ýeňşiň 80 ýyllygyna bagyşlandy. Parahatçylyk ugrunda söweşenleriň görkezen edermenligine çuňňur hormat goýmak we ýatlamak maksady bilen döredilen bu çäre, gatnaşyjylaryň hemmesi üçin ajaýyp we duýguly pursat boldy.

80 ýyl mundan ozal dünýä taryhynda öwrülişik pursatyna öwrülen we Türkmenistan ýaly köp ýurtlaryň halklarynyň uly tagallalary we pidalary netijesinde ýeňiş gazanyldy. Beýik Watançylyk urşunyň, Ýeňijileriň nesliniň gahrymançylygynyň we gaýduwsyzlygynyň, parahatçylygyň ýokary bahasy ýüregimizde ýaşaýar we nesilden-nesle geçýär. Uruş ýyllarynyň sazy bu döwrüň ruhuny, ýitginiň agyrysyny, egsilmez ynamy we ýeňiş şatlygyny öz içine alýan bu hakydany özboluşly ýolbeledidir.

Uruş ýyllarynyň sazy tomaşaçylary foýesinde fuajasynda garşylady, ol ýerde interaktiw meýdançalar we tematik surata düşürmek üçin zona döredildi. Ýeňişli 1945-nji ýylyň maý aýynyň atmosferasy, şol döwrüň harby eşikli ýigitler we gyzlar tarapyndan derrew myhmanlar bilen göni aragatnaşyk gurmaga ýardam etdi.

Gimnasterkada geýen ýigitleriň biri akkordeonda meşhur sazlary çalyp, uly tomaşaçylaryň ünsüni özüne çekip ýörkä, kiçi mekdep okuwçylary Morse harplygy boýunça sapak berilýän ýere ýygnandylar.

Ýene bir esasy meýdança, Beýik Watançylyk urşunyň gahryman şäherlerini görkezýän stend bilen döredildi. Bu ýerde, kiçijik göwrümde söweşleriň rekonstruksiýasy we 13 gahryman şäheri barada maglumat almak üçin QR-kodlar ýerleşdirilipdir.

Russiýa Federasiýasynyň Aşgabatdaky Ilçihanasy tarapyndan Türkmenistanyň Medeniýet ministrligi bilen bilelikde gurnalan konsert, bu uly senä bagyşlanan esasy aýdym-saz dabarasyna öwrüldi. Esasy aýdym-saz maksatnamasynyň başlamazdan ozal, Russiýa Federasiýasynyň Türkmenistandaky Ilçisi Iwan Wolynkiniň gutlag haty okaldy. Rus diplomatyň belleýşi ýaly, konsert maksatnamasyna girizilen sazlar we aýdymlar esgerleri ölüm howply hüjümde götermäge kömek etdi, garymlarda olaryň ýüreklerini gyzdyrdy we ogullarynyň frontdan gaýdyp gelirine garaşýan enelere güýç berdi.

Bu aýdymlaryň her bir sözi, gan bilen ýazylan we adalatyň höküm sürjekdigine ýeňilmejek ynam bilen ýazylan taryhyň ýyl sahypasyna meňzeýär. Olaryň aýdymlary dürli ýerlerde aýdyldy. Olar ata-babalarymyzyň ýüreginde ýaşan umyt sesi...” – bu sözler sahnada ýaňlandy. 80 ýyldan soň bu aýdym-saz eserleri nesilleriň arasynda janly ýatlamalar üçin köpri boldy. Bu bolsa ýaşlara rowaýata öwrülen sazlaryň aňyrsynda hakyky ykballaryň bardygyna düşünmäge kömek etdi.

Şol gün agşam Türkmenistanyň Döwlet orkestri tomaşaçylar üçin Maestro Resul Gylyjowyň ýolbaşçylygynda çykyş etdi. Onuň dirižorlygy duýgurlyk güýji bilen tapawutlanýar. Türkmenistanyň Döwlet hory orkestr bilen bilelikde ajaýyp çykyş etdi, ýaňlanan eserlere güýç we dabara goşdy, zerur bolan ýagdaýynda inçe wokal simfoniýasyny getirdi. Tomaşaçylar tarapyndan A.S.Puşkin adyndaky umumybilim berýän türkmen-rus orta mekdebiň Dostluk hory mähirli garşylandy.

Agşamyň ýörite myhmany – Russiýanyň opera we kamera aýdymçysy, Moskwanyň E. Kolobowa adyndaky “Nowaýa opera” teatrynyň esasy solisti Ilýa Kuzmin boldy..Tüýs ýürekden ýerine ýetiren çykyşy tomaşaçylaryň köpüsiniň gözlerinde ýaşly duýgulary döretdi. Bu duýgular ikitaraplaýyn boldy – arakesme wagtynda, artist özüniň näzik bir hereketi bilen gözýaşyny süpürdi. Ilya Kuzminiň baý, çeýeligi we ýürekden çykýan baritony, harby aýdym-sazlaryň häsiýetini – onuň inçeligini, şadyýanlygy, ruhy taýdan yhlasy we elbetde iň ýokary hünär ussatlygy bu eserleri ata-babalarymyzyň nesillerine, ýagny bize janly habar berdi.

Tomaşaçylar rus artistini örän mähirli garşyladylar, diňe bir zehinine we ussatlygyna däl, eýsem ak ýürekliligine-de hormat goýdular. Millionlarça esger aman galdy, halk aýdymlaryna öwrülen meşhur bu aýdymlaryň kömegi bilen ýakynlary umytlaryny ýitirmediler we bu berk ynamy we ylham beriji umyt ýagdaýy Kuzmin kalbyň iň çuň ýerlerine aralaşýan owaz bilen ýerine ýetirdi.

Örän tolgundyryjy pursatlaryň biri, tomaşaçylar zalynda hormatly myhmanlaryň biri – 98 ýaşyndaky Agamyan Sergeý Tewosowiçiň sahnada tanyşdyrylyşy boldy. Alypbarjy onuň adyny yglan edensoň, tomaşaçylaryň hemmesi ýerinden turup, gahrymany uzak el çarpyşmalar bilen garşyladylar.

Weteranyň sypaýylygy we şeýle el çarpyşmalaryň öňünde birneme utanmagy diňe Ýeňijileriň nesliniň hakyky edermenligini we abraýyny görkezdi. Şol wakalaryň janly şaýatlarynyň bolmagy konserte çuňňur akyl ýetirmegi we ýiti manyny berdi.

Konsert maksatnamasynda uruş ýyllarynyň iň meşhur we söýgüli aýdymlary hem-de Ýeňiş baradaky aýdymlary ýaňlandy. Taryhda baky galan ölmez-ýitmez eserleriň arasynda “Mukaddes söweş” (“Священная война”), “Ýer astyndaky öýde” (“В землянке”), “Maňa garaş” (“Жди меня”), “Ah, ýollar” (“Эх, дороги”) we başgalar bar.

Aýdym-saz agşamynyň duýguly görnüşi uruş ýyllaryndaky arhiw suratlardan we urş baradaky kinolardan wideo materiallar bilen tamamlandy, olarda birnäçe nesil ulaldy.

Geçirilen konsert – diňe bir aýdym-saz çäresi däl, eýsem janly ýatlamadyr, nesilleriň arasyndaky berk baglanyşygyň nyşany we dünýäniň näderejede gowşakdygyny we ony goramagyň möhümdigini baradaky ýatlamadyr. Agşam tomaşaçylara köp güýçli duýgular berdi we Beýik Ýeňiş üçin buýsanç we gahrymanlaryna minnetdarlyk duýgusyny ýene bir gezek birleşdirdi.

ORIENT

Foto: orient.tm